AKVARYUM KURMAK

Günümüzde gelişmiş teknikler kullanılarak hem tatlı hem de tuzlu su akvaryumları evlerimizde kurulabilmektedir. Böylece günlük hayatta görülmesi güç minyatür doğa parçalarını eve taşıyıp seyredebilme şansına sahip oluyoruz. Sanıldığı aksine akvaryum bakımı birkaç küçük; ama önemli noktaya dikkat edildiği taktirde kolaydır. Şimdi bu kriterleri ele alalım. Evinizde gerçek bir sualtı dünyası kurmadan önce şu temel araç ve gereçleri bulundurmalısınız: akvaryum (en az 40x100x40cm), reflektör, kompresör (su pompası), ısıtıcı ve ısı ayarlayıcı, filtre, termometre, su, kum, dekoratif taş ve süsler, makas, yemlikler, kepçe, bitkiler ve balıklar. 

Akvaryumda Oksijen Dengesi: Akvaryumun su yüzeyi ve suyun miktarı balıkların sayı ve büyüklüğüyle orantılı olmalıdır. Balıklar sudaki erimiş oksijeni kullanır. Dolayısıyla su yüzeyi ne kadar büyük olursa oksijen karışımı ve karbondioksit çıkışı o kadar iyi olur. Genel kadide olarak tropikal tatlı su balıklarında her cm balık boyu için 25cm2; soğuk su balıkları için her cm balık boyu için 75cm2 ve tropik deniz balık boyu için 120cm2 balık yaşayabilir. Oksijenin suda fazla miktarda olması da bazı zararlar doğurur. Bitkilerin fazla gelişmemesine ve yavaş yavaş ölmesine neden olur.

Havalandırma: Akvaryuma hava pompası ile verilen hava kabarcıkları suya çok az oksijen verebilir; ancak büyük faydası suyu üst bölümünde erimiş olan oksijeni akvaryumun her yerine yaymak ve zeminde biriken karbondioksiti yayılıp üst tabanlara çıkmasını sağlamaktır. Hava kabarcıkları suda patlayınca suyu hareketlendirerek daha fazla oksijenin suda erimesini sağlar. Böylece zararlı gazlar uçarken akvaryuma daha fazla balık konabilir.

Filtreler: Filtrasyon ve suda değişim yapmadan balıkların tam ve sıhhatli bir yaşam ortamına ulaşmaları mümkün değildir. Genel olarak akvaryum suyu her saatte iki defa devretmelidir. Filtre kullanılmasına rağmen akvaryum suyunun her hafta %10-20 oranında taze su ile değiştirilmesi şarttır. Filtreakvaryum içine veya dışına monte edilebilir. ve basınçlı hava ile çalışır.

Akvaryuma uygun suyun sağlanması: Akvaryumlarda gelişi güzel çeşme vb. suyu ne yazık ki kullanılamamaktadır. Suyun içerdiği mikrop ya da olası zararlı maddeler balıkların ölümüne neden olabilir. Dekorasyon malzemeleri kimyevi olarak suyla herhangi zararlı karışım yapmamalıdır. Genel olarak madenler ve boyalı maddeler akvaryumdan uzak tutulmalıdır. Yumuşak su akvaryumun içine kalkerli taş ve kumlar ile beton malzemeler konulmamalıdır. Suyun pH ve DH derecesi de akvaryumdaki balıklar için elverişsiz olabilir. Akvaryumda suyun pH değeri iki kompotent tarafından meydana gelir:
1- Karbonik asit
2- Asit bileşimleri karbonat
Karbonatların fazla olması pH değerinin düşmesine, karbonik asidin artması ise pH değerinin düşmesine neden olur. pH değerindeki değişme balıklar için zararlı olabileceğinden haftada bir renk indikatörü ya da elektronik ölçüm aleti ile ölçüm yapılmalıdır. Başta kalsiyum ve magnezyum tuzları olmak üzere erimiş olan tüm tuzlar suyun sertliğini meydana getirir. Genel olarak balıklar 5-12 derece sertlikten hoşlansa da ideal akvaryum suyu elde etmenin özel bir formülü yoktur. Değişik balık ve bitkiler, su kalitesi ile akvaryum ölçüleri bu farklılığı yaratır.

Aydınlatma: Akvaryumun aydınlatılması bitkilerin gelişmesi ve balıkların metabolizmaları için gereklidir. Ayrıca akvaryumun görsel olarak keyfini çıkarabilmek için de doğru ışıklandırma şarttır. Derinliği 50cm olan bir akvaryuma 2 adet, 60cm olan bir akvaryuma 3 adet flüoresan lamba kullanılmalıdır. Derinlik fazla ise halojen lamba kullanılmalıdır. Günlük aydınlatma süresi 12-14 saattir. Yemleme ışık açıldıktan yarım saat sonra yapılmalıdır. Doğal ışık kullanıldığında camların alglerle kaplanmasını engellemek için gün boyunca direkt akvaryuma vurması engellenmelidir. Bir iki saat yeterlidir. Güneş ışığının akvaryumun arkasından sadece bitkilere vurmasını sağlamak ön kısmın hem alglerle kaplanmasını hem de bitkilerin ışığın çoğunu emmesini kolaylaştırabilir.

Isıtma: Akvaryumun tabanına ya da kenarına bir ısıtıcı yerleştirerek genel olarak tropik balıklar için 22-28 derece ısı sağlanabilir. Akvaryumun uzunluğu 90cm`yi geçecek olursa her bir uza bir ısıtıcı gerekir. Isıtma hangi türde yapılırsa yapılsın ısının bir termostat ile ile dengede tutulması şarttır. Isı asla 30 derecenin üzerine çıkmamalıdır. Su ısısındaki 1-2 derece fark bile balıkları etkileyebilir. Isıtıcı balıkların temas edemeyeceği şekilde plastik muhafazalık içinde olmalıdır. Akvaryumda su ısısını gösteren iki termometre olmalıdır. Ani ısı artış ve düşüşlerine karşı dikkatli olunmalıdır.

Akvaryum Bitkileri: Akvaryum bitkileri güzel görünümlerinin yanı sıra akvaryum doğru aydınlatıldığında ve gün ışığındaki suda CO2`yi alıp oksijen verir; balıklara saklanacak yer sağlar; bazı balıkların yumurtlaması için yuva görevi görür; sudaki birçok zararlı maddeyi gıda olarak emip yok eder; fazla yosunlaşmayı önler. Akvaryum için seçilen bitkiler su şartlarına, ısı durumuna ve aydınlatma sistemine uyum gösterecek türlerden olması gerekir.

Balık Yemleri: Yemin seçilişi ve veriliş tarzı akvaryum sağlığı açısından büyük önem taşır. Yenmeyen yemlerin dibe çöküm çürümesine engel olmak için balıkların kısa sürede tüketebileceği kadar yemleme yapmak gerekir. Balıklar:
a) Suyun üstünde yem yiyenler
b) Suyun ortasında yem yiyenler
c) Suyun dibinde yem yiyenler
olarak üçe ayrılır. Yemler de kuru ve canlı olarak iki çeşittir. Yemleme az; fakat sık yapılmalıdır. Bir iki haftada bir, balıkların aç bırakılmasında fayda vardır. Yavru ve genç balıkların protein gereksinimi daha fazladır ve genel olarak karbonhidrat oranı %15ì geçmemelidir.

Dikkat Edilecek Hususlar:
1- Akvaryuma fazla balık konulmamalıdır,
2- Balık türleri birbirlerine uygun seçilmelidir,
3- Fazla yem verilmemeli ve az ve sık yemleme tercih edilmelidir,
4- Su şartları sık sık kontrol edilmeli,
5- Belirli aralıklarla belirli miktarda su değiştirilmeli,
6- Yeni alınan balık önce karantinaya alınmalı,
7- Hasta balıklar hemen akvaryumdan uzaklaştırılmalıdır.